پیچ آلنی نوعی پیچ است که به طور گسترده‌ای در صنعت از جمله در تابلو برق و تجهیزات مربوطه (Industrial Enclosures) استفاده می‌شود. نام پیچ آلنی سرگرد یا سر دکمه ای برگرفته از ویلیام آلن، مخترع بریتانیایی است که نخستین بار در سال ۱۹۱۲ این پیچ ها را اختراع کرد.
پیچ های آلنی انواع مختلفی دارند که در ادامه با نوع پیچ کله قارچی، سر دکمه ای یا پیچ آلنی سرگرد آشنا خواهید شد؛ این پیچ ها دارای یک سر مادگی و یک سر نری هستند.
ویژگی فنی پیچ آلنی سرگرد
سر مادگی پیچ آلنی سطح داخلی صافی دارد در حالی که سر نری آن از شیارهای V شکلی برای گرفتن ابزارهایی مانند پیچ‌گوشتی برخوردار است. نحوه اتصال این پیچ‌ها به این صورت است که سر مادگی پیچ به داخل یک قطعه وارد می‌شود و سر نری آن از بیرون قطعه بیرون می‌زند تا بتوان پیچ‌گوشتی را به آن متصل کرد.
ویژگی منحصربه‌فرد پیچ آلنی سرگرد این است که با چرخش پیچ‌گوشتی در جهت عقربه‌های ساعت، پیچ در داخل قطعه فرو می‌رود و با چرخش خلاف جهت عقربه‌های ساعت، از قطعه خارج می‌شود. این ویژگی باعث می‌شود نصب و جداسازی پیچ آلنی بسیار ساده و سریع باشد.
بیشتر بدانید: تفاوت انکر بولت و رول بولت
کاربرد پیچ آلنی یا کله قارچی
پیچ آلنی سرگرد در انواع مختلفی با ابعاد و ظرفیت‌های باربری گوناگون تولید می‌شوند. از این پیچ‌ها می‌توان برای اتصال قطعاتی چون صفحه فلزی، چوب، MDF و پلاستیک به یکدیگر استفاده کرد. پیچ آلنی رایج‌ترین نوع اتصال دهنده در صنایع مبلمان، در و پنجره و ساختمان است.
کاربردهای پیچ های کله قارچی عبارتند از:
- اتصال تخته‌های چوبی و ام دی اف به یکدیگر در ساخت مبلمان و دکوراسیون داخلی
- نصب دستگیره‌ها و قفل‌های در
- بستن تخته‌های کف‌پوش به یکدیگر
- اتصال تیرهای چوبی به ستون و تیر در سازه‌های چوبی
- اتصال ورق‌های فلزی به یکدیگر در صنایع فولاد و ماشین‌سازی
- اتصال قطعات الکترونیکی و مکانیکی در صنعت
- ساخت تابلو های برق و انشعابات آن
- بستن قطعات پلاستیکی به یکدیگر
- نصب تابلوها و علائم در ساختمان
موارد بالا نشان می دهند که پیچ آلنی سرگرد یکی از پرکاربردترین انواع پیچ در صنایع مختلف است و با توجه به سهولت استفاده، قیمت مناسب و ظرفیت بالای باربری مورد توجه بسیاری از مهندسین و کارشناسان قرار گرفته است.
مزایای پیچ کله دکمه ای یا پیچ آلنی سرگرد
از مزایای پیچ آلنی می‌توان به سهولت نصب و جداسازی، ظرفیت بالای باربری، ایجاد اتصالی محکم و ایمن، جلوگیری از شل شدن پیچ با گذشت زمان و عدم نیاز به ابزارهای خاص برای نصب اشاره کرد و معایب آن، نیاز به سوراخ کاری قطعات است.
آیا پیچ آلن سرگرد در برابر ضربه‌ها و لرزش‌ها مقاوم است؟
پیچ آلنی کله قارچی در برابر ضربه‌ها و لرزش‌ها از مقاومت بالایی برخوردار بوده و کاربرد فراوان این پیچ‌ها در صنایع سنگین و ماشین‌آلات سنگین گواهی بر مقاومت بالای آنهاست.
این مقاومت و استحکام به دلایل زیر است:
- طراحی: پیچ آلنی سرگرد به گونه‌ای طراحی شده است که نیروی وارده از طریق سطح تماس زیادی به قطعه منتقل می‌شود. این مکانیزم باعث پراکندگی نیرو و مقاومت بیشتر در برابر ضربه می‌شود.
- متریال: پیچ‌های آلنی معمولا از فولاد استیل ضد زنگ ساخته می شوند و در برابر ضربه و عوامل محیطی مقاوم هستند.
- اتصال محکم: پیچ آلنی کله قارچی به صورت مکانیکی و با فشار زیادی در قطعه فرو می‌رود و اتصالی بسیار محکم ایجاد می‌کند.
مقاومت پیچ آلنی کله قارچی در برابر دما
پیچ آلنی سرگرد در برابر تغییرات دما نیز از مقاومت قابل قبولی برخوردار است. مواد به کار رفته در ساخت این پیچ ها معمولاً از فولاد هستند که دمای ذوب بالایی دارند. همچنین طراحی پیچ به گونه‌ای است که با انبساط و انقباض ناشی از تغییرات دما تطابق دارد.
روکش‌هایی که روی پیچ آلنی اعمال می‌شود علاوه بر مقاومت در برابر شرایط دمایی در برابر خوردگی و زنگ زدگی مقاومت هستند. مقاومت این پیچ ها تنها مربوط به شرایط گرم و مرطوب نیست بلکه در دماهای پایین نیز فلزات به کار رفته در پیچ آلنی خاصیت شکنندگی پیدا نمی‌کنند.
با این حال استفاده طولانی مدت از پیچ آلنی در دماهای خیلی بالا یا پایین توصیه نمی‌شود و باید دمای کاری مجاز را رعایت کرد.
نمونه پیچ آلنی کله قارچی AB Market
در زیر می توانید برخی از ویژگی های یک نمونه از پیچ آلنی سرگرد AB Market را ببینید:
- سایز: M8X16 mm
- جنس: استیل ضد زنگ(SS 304)
- مدل سری: کله قارچی (سرگرد یا سردکمه‌ای)
- دارای واشر (فلنج)
- استاندارد: ISO 7380-2
- مقاوم در برابر رطوبت و خوردگی و زنگ زدگی
- پوشش سطح: Plain
- بسته 250 عددی
بیشتر بدانید: انکر بولت چیست؟ و کاربرد انکربولت چیست؟
نکته پایانی
در این مطلب به پیچ آلنی سرگرد و کاربردهای آن پرداختیم؛ پیچ آلنی سرگرد یا سردکمه ای با مقاومت بالا در برابر فشا، زنگ زدگی و تغییرات دما کاربردی گسترده در صنایع مختلف از جمله صنایع سنگین، صنایع چوبی و تابلوهای برق کاربرد دارد.
شما می توانید برای خرید بهترین پیچ های آلنی سرگرد به وبسایت ABMarket مراجعه کنید. ABMarket زیرمجموعه شرکت های تولیدی Tablofaz و Farapan با سابقه چندین ساله در زمینه تولید و تجارت، با هدف ارتقاء صنعت ساختمان و دانش فنی سازندگان، با شعار متفاوت بسازید از سال 1393 فعالیت خود را آغاز نموده است.